Als het VBO zijn amendementen op een wetsvoorstel rechtstreeks naar de Kamer stuurt

Alles begint met een wetsvoorstel dat in de commissie Economie en Consumentenbescherming van de Kamer van volksvertegenwoordigers wordt besproken en gestemd. Het voorstel beoogt de wet te verfijnen die misbruiken door gewetenloze schuldeisers of deurwaarders bij de invordering van schulden moet vermijden.

Het onderwerp wordt diepgaand besproken. In feite gaat het om verschillende, samengevoegde wetsvoorstellen die in maar liefst drie commissievergaderingen - op 23 oktober, 13 november en 4 december 2019 - zijn besproken. De teksten worden gewijzigd om rekening te houden met de standpunten van de verschillende partijen. Uiteindelijk wordt men het over één tekst eens. Hij wordt op 4 december met eenparigheid van stemmen in de commissie goedgekeurd. Hij hoeft alleen nog twee weken later in de plenaire vergadering goedgekeurd te worden. Gezien de consensus zal dat normaal gesproken slechts een formaliteit zijn.

Normaal gesproken, want de dag voor de plenaire vergadering stuurt Patrick Dewael (Open Vld), voorzitter van de Kamer, een mail naar alle parlementsleden: "Beste collega's, als bijlage vindt u de opmerkingen van het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen) over het wetsvoorstel (...) dat op de agenda van de plenaire vergadering van deze donderdag 19 december staat."

Dit is een hoogst ongebruikelijke procedure, die nog stuitender wordt wanneer je de brief van het VBO leest in de bijlage bij de mail van de voorzitter. De werkgeversfederatie vraagt niet alleen om de toekomstige tekst van het wetsvoorstel te wijzigen, maar voegt er ook al volledig opgestelde amendementen bij, zelfs met een motivering voor elk amendement, zoals het reglement van de Kamer eist.

Enkele uren later wordt deze bijzondere brief vermeld aan het einde van de "Conferentie van voorzitters", het orgaan van de Kamer dat het verloop van de plenaire vergaderingen regelt. Volksvertegenwoordiger Marco Van Hees (PVDA) vraagt de voorzitter van de Kamer ironisch of de door hem bezorgde amendementen van het VBO in de plenaire vergadering automatisch ter stemming zullen worden voorgelegd of dat volksvertegenwoordigers ze moeten indienen. Een duidelijk geërgerde Patrick Dewael sluit de vergadering meteen af.

Kopiëren en plakken maar

De volgende dag zien we dat sommige partijen het hebben aangedurfd. Hoewel ze in de commissie vóór het voorstel hadden gestemd, dienen ze in de plenaire vergadering amendementen in om de tekst te wijzigen. Bovendien vragen ze om deze amendementen voor advies aan de Raad van State voor te leggen, een klassiek manoeuvre om tijd te winnen en te verhinderen dat er op dezelfde dag over een tekst wordt gestemd, aangezien de behandeling door de Raad van State enkele weken in beslag neemt.

We hadden het kunnen weten, deze amendementen - ingediend door N-VA, Open Vld, cdH en Défi - zijn duidelijk geïnspireerd op die van het VBO. Alle vijf de amendementen van de werkgeversorganisatie worden zo dus aan de plenaire vergadering voorgelegd:

• Een amendement van het VBO pleit voor een verkorting van de betalingstermijn van de factuur. De amendementen van N-VA, Open-Vld en cdH nemen dit punt over.

• Een amendement van het VBO vraagt om de verzendtijd van de factuur te verkorten. De amendementen van N-VA, Open-Vld en cdH nemen dit punt over.

• Een amendement van het VBO vraagt om één kosteloze betalingsherinnering per jaar en per contract te sturen in plaats van na elke factuur. Een amendement van de N-VA neemt dat punt over.

• In een amendement van het VBO wordt gevraagd dat de wet pas over zes maanden in werking zou treden. De amendementen van cdH en Défi nemen dit punt over.

• Ten slotte vraagt het VBO dat bestaande bepalingen over de betaling van een factuur in heel specifieke sectoren (telecommunicatie, energie, ...) voorrang zouden hebben op die van het wetsvoorstel. Een amendement van de N-VA neemt dit punt over.

Een amendement van Catherine Fonck (cdH) gaat zelfs zover dat het dezelfde motivering als die van het VBO bevat. Kopiëren en plakken maar!

Het VBO is in de Kamer de grootste fractie

De zaak zal de plenaire vergadering in rep en roer zetten. Marco Van Hees stelt: "Mijnheer de voorzitter, het was voor het VBO voldoende om, overigens met u als tussenpersoon, alle volksvertegenwoordigers een brief met kant en klare amendementen te sturen opdat verschillende fracties in de vergadering - N-VA, Open Vld, cdH - haar eisen zouden overnemen. (...) We wisten dat bepaalde partijen direct verbonden waren met de werkgevers. We herinneren ons de woorden van de voorzitter van de N-VA: "Voka is mijn baas." We zien vandaag dat het VBO de wet stelt."

MR-volksvertegenwoordiger Florence Reuter, wiens partij net als alle andere in de commissie vóór de tekst heeft gestemd, probeert dit te rechtvaardigen: "Dit is een serieus onderwerp, dat verdient om te worden behandeld op basis van diepgaand werk, waarbij het probleem vanuit verschillende invalshoeken wordt bekeken. (...) Natuurlijk delen we de filosofie van de tekst, maar zoals al meerdere malen is gezegd, hebben we behoefte aan een evenwicht dat ook aanvaardbaar is voor onze kmo's, onze bedrijven."

Barbara Pas, fractieleidster van het Vlaams Belang, ondersteunt ook het initiatief van de werkgevers, waardoor het laagje vernis van sociale demagogie van haar partij verdwijnt: "Men moet hier opletten geen fouten te maken. Er is een reden waarom zaken eerst in commissie besproken worden en nadien nog eens in de plenaire vergadering behandeld worden. Bij snelle wetgeving met fouten is niemand gebaat."

De volksvertegenwoordigers van N-VA, Vlaams Belang, MR, Open Vld en cdH zullen stemmen om de amendementen naar de Raad van State te verwijzen. Dat is meer dan de 50 parlementariërs die nodig zijn om zo'n doorverwijzing te krijgen. Uiteindelijk is het VBO de grootste fractie in de Kamer.