Federaal parlement stemt over PVDA-voorstel om patenten op Covid-vaccins op te heffen

“Na drie hoorzittingen met twaalf sprekers uit de academische wereld, terreinorganisaties en de farmaceutische industrie, is het tijd om in actie te schieten. Verschillende partijen schaarden zich de laatste weken achter het voorstel. Vandaag moeten zij de daad bij het woord voegen en kleur bekennen: zal de gezondheid eindelijk voorrang krijgen op de winsten van Big Pharma?”, vraagt PVDA-volksvertegenwoordiger Sofie Merckx.

In april 2020 diende de PVDA al een voorstel in om te vermijden dat het vaccin onder een patent zou vallen. Het voorstel kreeg toen geen steun in de Kamer. Ondertussen veranderden verschillende partijen hun standpunt en diende de linkse partij een nieuwe resolutie in, waarin voorgesteld wordt de patenten op het Covid-vaccin op te heffen.

De hoorzittingen over het voorstel zetten het debat op scherp. “Voor- en tegenstanders tekenden zich duidelijk af”, aldus Sofie Merckx. “Terreinorganisaties en verschillende experts hamerden op de urgentie om de patenten op te heffen. De cijfers spreken voor zich: de rijkste landen kochten 96% van de vaccins op, terwijl miljoenen mensen wereldwijd nog jaren zullen moeten wachten. Maar we zijn pas veilig, als iedereen veilig is.” Terreinorganisaties als 11.11.11 en Forum Nord Sud lieten zich hierbij kritisch uit over het COVAX-mechanisme dat de Belgische regering en de Europese commissie naar voor schuiven. Pierre Galand van Forum Nord Sud ziet Covax als “de liefdadigheidsmarathon van de rijke landen” en ook voor onderzoekster Els Torreele “kan liefdadigheid geen antwoord zijn op structurele onrechtvaardigheid”.

Het verzet van de farma-industrie was voor de linkse volksvertegenwoordigster dan weer geen verrassing: “De vertegenwoordigers van Pfizer en Johnson & Johnson herhaalden een reeks drogredenen die de farma-industrie nu al weken de wereld instuurt. Die werden echter een voor een weerlegd door verschillende experts en organisaties. Zo overdrijft de industrie systematisch de complexiteit van het delen van de knowhow en technologie. Het argument dat zoiets tijd kost, is ook niet langer houdbaar. Experts tonen dat de productie binnen een termijn van zo’n 3 maanden opgestart kan worden. Ons voorstel ligt al van april 2020 op tafel. Had men onmiddellijk opgetreden, dan had de productiecapaciteit vandaag al meer dan twee of drie keer zo groot kunnen zijn”, aldus Sofie Merckx.

Volgens de PVDA dienen de patenten vandaag maar een doel: winst boeken. Sofie Merckx: “Terwijl grote delen van de wereld geen toegang hebben tot het vaccin, ziet Big Pharma zich nu al verzekerd van riante winstmarges. Ze hebben al aangekondigd de prijs gevoelig te willen opdrijven. Allemaal ten koste van de volksgezondheid en de sociale zekerheid”.

Maar de linkse partij ziet hoe de lijnen bewegen, dankzij de druk van onderuit. “De campagne van het Europees Burgerinitiatief No Profit on Pandemic brengt de zaken in beweging”, aldus Sofie Merckx. “Het Europees Parlement keurde twee weken geleden een resolutie goed om de patenten op te heffen. Europarlementariërs van verschillende Belgische partijen steunden de resolutie. Wij rekenen vandaag op de consequentie van diezelfde partijen om ook ons voorstel hier te steunen om de patenten op te heffen. Vandaag vragen wij dat België als individuele lidstaat officieel standpunt inneemt vóór het opheffen van de patenten. Dat zou een belangrijk signaal zijn naar de andere Europese landen toe”.