Benjamin Pestieau (PVDA): “Net als in de 19e eeuw proberen de autoritaire liberalen verdeeldheid te zaaien en de werkelijkheid te verdraaien, met de steun van de rijksten. Maar wij hebben de kracht van het aantal”
Benjamin Pestieau, adjunct-algemeen secretaris van de PVDA: “Net als in de 19e eeuw proberen de autoritaire liberalen te verdelen en de werkelijkheid te verdraaien, met de steun van de rijksten. Maar wij hebben de kracht van het aantal. En dat gaan we laten zien op 14 oktober in de straten van Brussel.”
door Benjamin Pestieau
Enkele jaren geleden nam ik deel aan een verkiezingsdebat met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, voor een klas scholieren van het zesde middelbaar. Bij de voorstelling legde hij uit dat de liberale partij “de oudste partij van België” was, en hij voegde eraan toe dat het de partij was “die de Belgische democratie had opgericht”.
Toen ik aan de beurt was, bracht ik een nuance aan: de Liberale Partij heeft niet de Belgische democratie opgericht, maar wel de Belgische burgerlijke democratie. Of, anders gezegd, het liberaal autoritarisme. Dat verschil is essentieel. Bij het ontstaan van België had slechts 1 à 2% van de bevolking stemrecht. De overgrote meerderheid was uitgesloten: arbeiders, boeren, vrouwen…
Ik had mijn zin nog niet afgemaakt of Georges-Louis Bouchez schoot uit zijn krammen. Wilde gebaren, geschreeuw, pogingen om me het zwijgen op te leggen. Ik kon er niet eens aan toevoegen dat die Belgische liberale democratie ook betekende: een verbod op stakingsrecht, toezicht en geregeld verboden van arbeidersorganisaties, brute repressie van betogingen. Tientallen arbeiders lieten het leven tijdens stakingen en bijeenkomsten.
Het heeft bijna een eeuw van strijd gekost om van die liberale democratie – een democratie van de rijken en een democratie tégen het volk – de eerste democratische rechten af te dwingen. Niets werd ons gegeven. Alles werd veroverd door strijd: het algemeen stemrecht, het recht op staking, het recht om te betogen, het recht voor arbeiders om zich echt te organiseren. Uit die strijd zijn de eerste sociale wetten voortgekomen: de afschaffing van kinderarbeid, de achturendag, de automatische loonindexering, de eerste betaalde vakanties, de uitbouw van een echte sociale zekerheid.
Kortom: de liberale democratie betekende democratie voor de bevoorrechten, en tirannie voor de arbeiders en de gewone bevolking. Het is de arbeidersbeweging die, door strijd, de democratische en sociale rechten heeft opgelegd.
Vandaag lijken de Bouchez van deze wereld de omgekeerde weg te willen inslaan. Altijd met dezelfde retoriek:
“Wij willen de vrijheid van meningsuiting niet beperken, maar…”
“Wij zijn niet tegen het stakingsrecht, maar…”
“Wij betwisten het recht op organisatie niet, maar…”
En na die “maars” volgen de beperkingen op de vrijheid van meningsuiting, de pogingen om het stakingsrecht in te perken, het verbieden van organisaties. Het liberalisme lijkt terug te keren naar zijn oorsprong: het liberaal autoritarisme, waar enkel de rijken en machtigen zich konden uitdrukken en organiseren, terwijl de arbeiders werden geminacht, onderdrukt en vernederd.
Daarom moeten we nu op straat komen. Elke democratische verworvenheid is veroverd op het liberaal autoritarisme. Niets is ons gegeven, zeker ons recht op meningsuiting, op protest en op betogen niet. Net als in de 19e eeuw proberen de autoritaire liberalen te verdelen en de werkelijkheid te verdraaien, met de steun van de rijksten. Maar wij hebben de meerderheid. Laten we die meerderheid tonen op 14 oktober in de straten van Brussel.
