Toen we elke avond om 20 uur applaudisseerden voor het zorgpersoneel, waren 12 seconden per minuut applaus voor mensen van een andere origine. Dat schrijft PVDA-voorzitter Peter Mertens in zijn boek "Ze zijn ons vergeten".
Waarom bent u actief gaan meewerken in de vakbond?
Prudence Lombo. Ik heb altijd al goed mijn mondje weten te roeren en geprotesteerd tegen onrechtvaardigheid. Ik hield van betogen. De organisatie, de ambiance, dat sprak me enorm aan. Maar zoals zovelen had ik er ook mijn bedenkingen bij: wat is het nut ervan?
Mijn toenmalige vakbondsafgevaardigde heeft me politiek gemotiveerd. Hij legde me uit wat er op het spel stond, leerde me dat sociale rechten niet zomaar uit de lucht komen vallen. Toen hij weg ging vroeg hij mij en mijn collega om zijn werk over te nemen. Hij vertrouwde ons.
In het begin was het wel moeilijk. We werden heel erg onder druk gezet. Het is niet gemakkelijk om "nee" te zeggen tegen het management wanneer je misbruiken vaststelt. Maar we hielden vol. Wij hebben veel geleerd en hebben een sterk en strijdlustig team van afgevaardigden opgebouwd.
Welke eisen stelt het personeel vandaag?
Prudence Lombo. Wij willen dat er geïnvesteerd wordt in gezondheid en in het levenseinde. Dat moet een politieke prioriteit worden. Ooit worden we allemaal oud en sterven we. Ook onze regeringsleiders zullen daar niet aan ontsnappen.
Het aantal personeelsleden per inwoner moet naar boven. De minimumdrempel is al 35 jaar niet meer aangepast en beantwoordt niet meer aan de realiteit. We zijn het beu om zo te werken.
We willen ook een beter eindeloopbaanstelsel. Werken tot 67 jaar, dat gaat echt niet in deze job.
Hoe wilt u dat mensen zoals u behandeld worden?
Prudence Lombo. Wij willen volledige uurroosters. Bij ons zijn die er niet. Wij werken van 's morgens 7 uur tot de middag op een bepaalde plaats en dan van 15 uur tot 20 uur op een andere plaats. Bijna iedereen werkt op die manier. Je aanvaardt dat omdat je anders financieel niet rondkomt.
Ook de jaarlijkse vakantie moet uitgebreid worden. We nemen nu geen vrijaf om op vakantie te gaan, maar om het de rest van het jaar te kunnen bolwerken.
En tot slot vragen we respect. Het personeel van de woonzorgcentra heeft gevochten om dezelfde kleine premie te krijgen als het ziekenhuispersoneel (985 euro bruto). Dat is gelukt en voor ons is dat een grote overwinning, maar er is nog een lange weg te gaan.
In de gezondheidszorg heeft één persoon op de vijf een migratieachtergrond. Toen er elke avond om 20 uur een minuut werd geapplaudisseerd voor de werknemers, zei Peter Mertens, de voorzitter van de PVDA, dat 12 seconden daarvan voor de werknemers van allochtone afkomst waren. Wat inspireert u daarin?
Prudence Lombo. Het personeel van het centrum waar ik werk bestaat overwegend uit vrouwen (er zijn slechts een tiental mannen op een totaal bestand van 170. Bijna 80% heeft een migratieachtergrond.
Wie deed tijdens de crisis de samenleving draaien? Wij, de werkende klasse, in onze grote verscheidenheid. Congolezen, Arabieren, Polen ... Wij zijn blijven werken tijdens de lockdown
terwijl we veel risico liepen. Sommige mensen stierven, zodat anderen verder konden leven. Dat staat haaks op het beeld dat sommigen proberen op te hangen: dat vreemdelingen alleen naar hier zijn gekomen om te profiteren. Maar de echte profiteurs staan bovenaan de ladder.
Ik betaal trouw mijn belastingen. Ik draag mijn steentje bij aan de maatschappij. Maar ik heb de indruk dat ik veel meer moet doen om gezien te worden. Het racisme is niet weg. Ik heb het aan den lijve ondervonden en nu is het de beurt aan mijn dochter. Dat is heel pijnlijk voor mij. Op haar school in Ukkel is ze zowat de enige met een zwarte huidskleur. Ze komt met vragen over haar huidskleur, dat die minder mooi zou zijn dan de witte huid. Ze wordt niet uitgenodigd voor verjaardagsfeestjes vanwege haar huidskleur.
Merkt u dat ook bij de bewoners van uw woonzorgcentrum?
Prudence Lombo. Sommige bewoners hebben tijdens de kolonisatie in Congo gewoond en willen niet verzorgd worden door een personeelslid met een zwarte huidskleur. Ze zeggen: "Je doet me denken aan mijn vroegere dienstmeid. Ik hoef van jou geen bevelen te krijgen."Soms slaag ik erin iemand te doen veranderen van gedachten. Zo zie je maar, het is nooit te laat.
Ik ben geboren in Congo en heb daar gewoond tot ik vijf jaar was. Toen de Europese mogendheden besloten Afrika onder elkaar te verdelen, hielden zij geen rekening met de bevolking. Zij hebben de volkeren verdeeld en tot op vandaag haten die elkaar nog. "Verdeel en heers", dat was de mentaliteit van de kolonisten die ons leerden dat etnische groepen beter niet gemengd werden. Maar de arbeidersklasse van vandaag, in België en elders, is zeer divers, en we moeten ons verenigen, ook om het coronavirus de baas te kunnen.