Opnieuw verhoogde loodwaarden rond Umicore: PVDA vraagt “onderzoek tot op het bot”
In Moretusburg, de Hobokense wijk naast het metaalverwerkend bedrijf Umicore, viel in februari 2020 fors meer loodstof uit de lucht dan normaal. Dat blijkt uit gegevens die minister van Leefmilieu Zuhal Demir publiek maakte op vraag van PVDA-parlementslid Jos D’Haese. “Deze cijfers doen ons sterk vermoeden dat de hoge bloedwaarden die in april en mei bij kinderen in de wijk werden gemeten door meer veroorzaakt zijn dan de lockdown”, zegt D’Haese. Bovendien blijkt dat tussen half juni en half juli 2020 opnieuw erg hoge waarden voor lood, arseen, cadmium en andere zware metalen in neervallend stof werden gemeten. “De bewoners van Moretusburg en de arbeiders van Umicore hebben recht op duidelijkheid. Eind juni werd duidelijk dat kinderen in de wijk erg hoge loodwaarden in hun bloed hadden, vandaag is daar nog steeds geen verklaring voor. Dit moet nu eindelijk tot op het bot worden uitgezocht.”
Het nieuws dat in juli veel te hoge loodwaarden werden aangetroffen in het bloed van kinderen die in Moretusburg wonen, vlak bij het metaalverwerkend bedrijf Umicore in Hoboken, kwam aan als een mokerslag. Naar een verklaring voor de hoge waarden blijft het tot op vandaag gissen. Felle stormen in februari, een sterke zuidwestenwind of de lockdown, waardoor kinderen meer tijd in de wijk doorbrachten, werden geopperd. Volgens Zuhal Demir, minister van Leefmilieu, bleken er “geen alarmerende signalen” uit de metingen die rond de fabriek worden uitgevoerd. Ze beloofde om de zaak snel en grondig te onderzoeken. Toch bleven antwoorden tot op vandaag uit, terwijl gezinnen ondertussen geld wordt geboden om uit de wijk te verhuizen.
Forse neerslag loodstof in februari
Uit cijfers die Vlaams parlementslid Jos D’Haese opvroeg bij Demir, blijkt nu dat er waarschijnlijk meer aan de hand was dan enkel de lockdown. In februari werden concentraties lood, arseen, cadmium en andere zware metalen in neervallend stof gevonden ver boven de waarden die de afgelopen jaren gemeten werden. “Op één meetpunt viel in februari maar liefst zes keer meer loodstof uit de lucht dan het gemiddelde van vorig jaar”, zegt D’Haese. “Waar het jaargemiddelde maximaal 3000 microgram per liter mag bedragen, werden in februari waarden boven 11.000 microgram gemeten.”
Gezien in februari sterke zuidwestenwinden woeien, is de kans groot dat de zware metalen in de eerste plaats van de fabrieksterreinen van Umicore afkomstig waren. “Heeft Umicore er alles aan gedaan om het opwaaien van stof met zware metalen te voorkomen?”, vraagt D’Haese zich af. “En waarom werd de buurt niet gewaarschuwd toen die resultaten binnen kwamen bij de Vlaamse Milieumaatschappij? Waarom heeft men niet onmiddellijk ingezet op het schoonmaken van de wijk? Op die vragen moeten nu snel antwoorden komen.”
Opnieuw opstoot loodwaarden in juni en juli
Bovendien blijkt uit de cijfers dat ook van half juni tot half juli veel meer lood en andere zware metalen naar beneden dwarrelden dan anders. “Op alle meetpunten werd in die periode op de piek van februari na de hoogste waarden gemeten sinds begin 2017”, zegt D’Haese. “Maar opnieuw zijn er geen alarmbellen afgegaan. Heeft die stijging te maken met de brand, die op 11 juli in de fabriek woedde? Of is er iets anders aan de hand? In elk geval is het onverantwoord om de gezinnen in de buurt niet te waarschuwen, gezien hun kinderen nog steeds meer tijd thuis doorbrachten dan anders.”
Kar niet voor het paard spannen
De PVDA vraagt dat het beloofde onderzoek snel en grondig gevoerd wordt. “De bewoners van Moretusburg en de arbeiders van Umicore hebben recht op duidelijkheid”, zegt D’Haese. “Men begint gezinnen nu aan te moedigen om de wijk te verlaten, zonder dat we weten waar de verhoogde loodwaarden in hun bloed vandaan kwamen. Door de kinderen uit de wijk te halen zonder de oorzaken van de loodvervuiling aan te pakken, spant men de kar voor het paard.”