Stabiliteitspact: PVDA vraagt minister Van Peteghem het akkoord te blokkeren
Op woensdag 20 december vindt een buitengewone vergadering van de Europese ministers van Financiën plaats om de nieuwe EU-begrotingsregels te bespreken. Gisteren raakten Frankrijk en Duitsland het op het nippertje eens over een voorstel. De PVDA wil dat de Belgische minister van Financiën, Vincent Van Peteghem, zich tegen het akkoord verzet. “Het voorstel dat nu op tafel ligt zal leiden tot drastische besparingen op openbare diensten. Het houdt overheidsinvesteringen tegen, terwijl we die nu juist nodig hebben”, zegt PVDA-europarlementslid Marc Botenga.
“Vandaag willen de ministers van Financiën, zonder enig breed politiek debat in de samenleving, een besparingskeurslijf opleggen aan het economisch en begrotingsbeleid in alle landen van de Europese Unie. Elk mogelijk alternatief voor het neoliberale Europese beleid wordt hiermee uit de weg geruimd, nog voor de verkiezingen van juni 2024”, aldus Marc Botenga. “Dit is ondemocratisch. We kunnen niet aanvaarden dat een dergelijk beleid voor jaren wordt vastgezet.”
De Europese begrotingsregels waren opgeschort sinds de Covid-19-pandemie. Met de nieuwe regels kan België worden gedwongen om tot 5 miljard euro per jaar te bezuinigen.
De PVDA eist dat de Belgische minister van Financiën, Vincent Van Peteghem (CD&V), de terugkeer van de begrotingsregels blokkeert. Volgens de linkse partij zal de uitkomst van de onderhandelingen rampzalige gevolgen hebben voor sociale investeringen, openbare diensten en de loonindexering. “De ‘aanbevelingen” die de Europese instellingen aan België doen slaan met name op die drie beleidsdomeinen. Instemmen met dit nieuwe kader betekent instemmen met aanvallen op de sociale rechten van de werkende klasse.”
Marc Botenga plaatst ook vraagtekens bij het mandaat waarmee de minister deelneemt aan de onderhandelingen: “Steunen de sociaaldemocraten en de groenen in de Belgische regering deze terugkeer naar het besparingsbeleid?”
De PVDA is vooral kritisch over het nieuwe criterium van vermindering van de overheidsuitgaven, naast de vermindering van de staatsschuld en het begrotingstekort.
“Onder het oude pact kon een land – in theorie – proberen aan de criteria te voldoen door zijn inkomsten te verhogen. Met de invoering van dit nieuwe criterium, namelijk een nettoverlaging van de overheidsuitgaven, wordt men gedwongen tot drastische bezuinigingen”, merkt Botenga op.
De Europese ministers lijken zo terug te willen grijpen naar de asociale recepten die de Europese Unie de afgelopen vijftien jaar in economische stagnatie hebben gestort: “Tijdens de coronacrisis zagen we allemaal hoezeer de besparingsrondes onze ziekenhuizen hebben verwoest. Men heeft het over de klimaattransitie, maar er wordt bezuinigd op investeringen in de spoorwegen, terwijl die de ruggengraat zouden moeten vormen van een ander soort mobiliteit”, aldus Marc Botenga.
Het ziet er dus naar uit dat de nieuwe regels strenger zullen zijn dan de oude, met automatische toepassing en sancties, stelt de PVDA vast. Landen met een hoge staatsschuld, zoals België, Frankrijk en Italië, zouden hiermee gedwongen worden hun tekorten terug te dringen tot ver onder de 3% van de Maastrichtnormen. Over een periode van 4 tot 7 jaar zal er dan streng worden bespaard om een begrotingsevenwicht voor het volgende decennium te garanderen.
De Europese ministers willen bovendien een gekwantificeerde lineaire vermindering van de staatsschuld opnemen in de regels. De Europese Commissie liet dit idee varen ten gunste van meer flexibiliteit. Op verzoek van de Duitse regering bevat het nieuwe voorstel echter nog steeds een vast jaarlijks percentage. “De duimschroeven worden verder aangedraaid. Zo worden de overheidsinvesteringen beperkt die nodig zijn om bijvoorbeeld de klimaatdoelstellingen te halen. De Europese vakbonden hebben hun zorgen hierover geuit”, aldus Botenga.
Bovendien willen de Europese instellingen een einde maken aan de automatische loonindexering. Er zouden echter uitzonderingen worden gemaakt voor militaire uitgaven. “De voorstanders van dit pact hebben duidelijk kamp gekozen: de werkende klasse moet de broekriem aanhalen, terwijl de wapenmultinationals buitensporige winsten blijven opstrijken.”
“De Europese leiders hebben klaarblijkelijk geen gehoor gegeven aan de oproep van de duizenden werknemers die op 12 december in de straten van Brussel betoogden. We zullen hun strijd op straat blijven steunen en hun eisen laten horen in de parlementen: tegen besparingen en voor sociale en groene investeringen”, besluit Marc Botenga.