Vlaamse Regering maakt toegang hoger onderwijs moeilijker voor leerlingen beroepsonderwijs

Vanaf volgend schooljaar moet elke leerling in het beroepsonderwijs kiezen. Ofwel volg je een voorbereidend jaar met enkel algemene vakken, ofwel kies je een jaar met praktijkvakken. In dat laatste geval mag je nadien wel niet meer inschrijven in een bacheloropleiding. En in heel wat scholen zal het zelfs niet mogelijk zijn om te kiezen. Uit de cijfers die Line De Witte opvroeg bleek dat slechts 130 van de 555 bso-scholen het 7e jaar voorbereidend op hoger onderwijs zullen inrichten. “Dat is echt te weinig," zegt De Witte. “Niet iedereen die bso volgt, moet nadien naar het hoger onderwijs. Maar iedereen die dat wel wil, moet de kans krijgen. Ik heb wel begrip voor bso-scholen die de keuze nu niet kunnen aanbieden. Scholen hebben al middelen te kort, en wat je in een zevende jaar uitgeeft kan je niet in andere jaren inzetten. Minister Zuhal Demir moet ervoor zorgen dat er meer personeels- en werkingsmiddelen komen speciaal om dat voorbereidend jaar te organiseren."

Leerkracht Mitch Van Hove geeft les in een school die het zevende jaar voorbereiding op hoger onderwijs niet inricht: ”Ik zie zeker leerlingen die de kwaliteiten hebben om hoger onderwijs te volgen,” zegt hij. “Veel leerlingen uit het bso stromen door naar leraren- en zorgopleidingen, net de sectoren die met grote tekorten kampen. Ook voor de ouders is dit moeilijk. Hun kind, dat in de loop van de studieloopbaan met een B-attest naar het bso verwezen wordt, maakt nu minder kans om uiteindelijk hogere studies aan te vatten.”

Line De Witte: “Ik stond zelf als leerkracht in een school die tso en bso aanbiedt. Veel van mijn oud-leerlingen zijn laatbloeiers. Ze geraken pas tegen het eind van hun schoolloopbaan geïnteresseerd in hogere studies. Dan is het belangrijk dat ze die keuze krijgen op hun eigen school, met leerkrachten en een schoolklimaat dat ze kennen. We vragen maatregelen zodat scholen meer middelen krijgen om het zevende jaar voorbereiding op hoger onderwijs in te richten, zelfs al is het een kleinere groep leerlingen die ervoor kiest”.

DOSSIER - Hervorming 7e jaren bso

Leerlingen in het aso, kso en tso krijgen als ze geslaagd zijn in het 6e jaar een diploma secundair onderwijs. In het bso krijg je na het 6e een getuigschrift. Om een volwaardig diploma secundair te halen dat toegang geeft tot het hoger onderwijs volg je een 7e jaar. Dat kon in een specifieke studierichting, waarbij ook nog praktijkvakken gegeven werden, of in een naamloos jaar, waarin de leerling enkel algemene vakken volgde. Maar ongeacht de keuze kon de leerling nadien verder doorstromen naar een bacheloropleiding in het hoger onderwijs.

Vanaf het schooljaar 2025-26 kiest de leerling ofwel voor jaar dat voorbereidt op hoger onderwijs, ofwel voor een arbeidsmarktgericht studierichting die afgerond wordt met een onderwijskwalificatie 3. Dat laatste houdt in dat de leerling zich nadien in het hoger onderwijs enkel nog kan inschrijven voor een graduaatsopleiding. Het graduaatsdiploma geeft op zijn beurt dan inschrijvingsrecht voor een bacheloropleiding

Aantal scholen dat een 7e jaar bso voorbereiding op hoger onderwijs inricht

Bron: antwoord op schriftelijke vraag 673 van Line De Witte. Databanken Agodi geraadpleegd op 22 april 2025. 
Telling gebeurt op basis van vestigingsplaats van de school.
Verschillen kunnen ontstaan als scholen nadien nog programmatie aanvragen, maar ook als scholen ondanks hun aanvraag de studierichting niet inrichten.
Er zijn 555 scholen (vestigingsplaatsen) in Vlaanderen die arbeidsmarktgericht onderwijs (bso) aanbieden.